Թորոնթոյէն՝ Մեծամօր.

Քաթիա Տէր Յովակիմեան- Թորոնթոյէն Հայաստան ե՞րբ տեղափոխուեցաք եւ ի՞նչն էր ձեր մղիչ ուժը այդ որոշումին։
Վերժիկ Սաֆարեան- Հայաստանում եմ գտնւում 2022 թուականի մարտից մինչ այսօր։ Հաւատում եմ, որ երբեք ուշ չէ մասը դառնալ այն աշխատանքին, որը կոչւում է քաղաքակիրթ-զարգացող հասարակութեան ձեւաւորումը հայրենիքում։ Դրանով դու իմաստաւորում ես քո կեանքը ու կատարելագործւում նոր աշխարհայեացքով։
ՔՏՅ- Կրնա՞ք խօսիլ ձեր մասնագիտութեան մասին։
ՎՍ- Մանկան-ընտանեկան հոգեբանութիւն եւ խորհրդատուութիւնը ոչ միայն մասնագիտութիւն է, այլ նաեւ՝ կենսափորձ։ Հասկանալ, որ պետութեան հիմքն է առողջ ընտանիքը, ընդունել, որ քաղաքակրթութեան ողնաշարն է ուսումն ու կրթութիւնը, եւ ի վերջոյ հաւատալ, որ հոգեւոր արժէքները որպէս մնայուն, կողմնորոշիչ եւ չհնացող արժէքներ են ազգերի կեանքում։ Եւ ես որպէս մասնագէտ, այս բոլորը ըմբռնողը, դրանց հաւատացողը եւ կայացմանն աջակցող անձը պիտի լինեմ։
ՔՏՅ- Կրնա՞ք մեր ընթերցողներուն ծանօթացնել «Ընտանիք եւ համայնք» բարեգործական հասարակական կազմակերպութեան առաքելութիւնը։
ՎՍ -Մեծամօրը 1969 թուին հիմնուած աւան է, որը յետագայում Արմաւիրի մարզում ստացաւ քաղաքի կարգավիճակ։ Յայտնի է իր 1972 թուին հիմնուած Հայկական ատոմային էլեկտրակայանով, որը միակն է ողջ տարածաշրջանում։
Քաղաքի անունը ծագել է Անահիտ աստուածուհու «Մեծ մայր» կոչումից։ Նաեւ «Մեծ մայր» է անուանուել Արաքսի ձախ ափին հոսող գետը, որը հատում է քաղաքն ու մերձակայ գիւղերը։ Նոյն գետի տարածքից յայտնաբերուել են քսաներկու հազար հնագոյն իրեր, որոնք պահպանւում եւ ցուցադրւում են Մեծամօրի պատմահնագիտական թանգարանում։
Յետխորհրդային շրջանում փակուեցին մարզում աշխատող բոլոր գործարանները, գործազրկութիւնը, աղքատութիւնը, մասնատուած ընտանիքները դարձան ե՛ւ քաղաքի, ե՛ւ մարզի դիմանկարը։
Իսկ ո՞վ է մեծամօրցին։ Դա այն մարդն է, ով ապրել է սթափ եւ զգօն, ունեցել է համարձակութիւն սպասելու եւ յաղթահարելու իր կեանքի ծանր դժուարութիւնները։ Իսկ 90-ականներից մինչ այսօր, պատերազմի հետեւանքով ունի հարիւր եւ աւելի զոհուածներ եւ անհետ կորածներ։
90-ականների վերջերին տնտեսապէս փլուզուած Մեծամօրում իր գործունէութիւնը սկսեց «Ընտանիք եւ համայնք» բարեգործական, հասարակական կազմակերպութիւնը՝ Թիւֆենքեան հիմնադրամի հովանաւորութեամբ եւ աջակցութեամբ։ Իսկ ողջ գործնէութիւնը սկզբից մինչ այսօր առաջնորդել է ղեկավարի պայծառ տեսլականով՝ տիկ․ Քնարիկ Գարանֆիլեանը եւ իր նուիրեալ աշխատակազմը։
ՔՏՅ- Դուք ե՞րբ սկսաք ձեր մասնագիտութեամբ ներդրում ունենալ այս կազմակերպութեան Մեծամօրի կեդրոնին։
ՎՍ- Աշխատանքին միացել եմ 2022 թուի մարտից, երբ Ռուբէն Ճանպազեանին հանդիպեցի Երեւանում, յայտնեցի ցանկութիւնս որեւէ կերպ օգտակար լինելու խոցելի ընտանիքներին եւ ծնողազուրկ երեխաներին։ Ռուբէնը եւ տիկին Գարանֆիլեանն այդ օրուանից ինձ դարձրին այդ մեծ ընտանիքի անդամը։
ՔՏՅ- Ի՞նչ է «Ընտանիք եւ համայնք»-ի «Արուեստների եւ ձեռագործութեան բուժումներ» ծրագիրը։
ՎՍ- Արուեստը, ստեղծագործ մտածողութիւնը, ձեռքի աշխատանքները օգնում են կեանքի դժուարին իրավիճակներում յայտնուած երեխաներին եւ չափահասներին, որոնք ապրել են նաեւ տրաւմաներ, վերականգնել իրենց ներքին աշխարհը, կառավարելի դարձնել իրենց յոյզերը։ Արտ-թերապիան կատարւում է երաժշտութեան, նկարչութեան, կաւագործութեան միջոցով։ Սոյն ծրագրում ներառուած են նաեւ Արցախից բռնի տեղահանուած ընտանիքները։
ՔՏՅ- Իբրեւ մանկական հոգեբան, արուեստը բուժման ի՞նչ դերակատարութիւն ունի խոցելի խումբի երեխաներու համար։
ՎՍ-Խոցելի երեխաները ինքնամփոփ են, չեն հաղորդակցւում բառերով եւ իրենց յուզական աշխարհը դարձնում են անհասանելի շրջապատի համար։ Արուեստի միջոցով բացատրւում, բացայայտւում եւ զարգանում է անձի յուզական աշխարհը։ Արդիւնքը երբեք դատողութեան չի դրւում, չի քննադատւում, այլ հնարաւորութիւն է տրւում ասելիքն ու զգացածը արտայայտելու։ Դա ամոքում է վիրաւորուած յուզական աշխարհը։
Որպէս օրինակ կարելի է յիշել մեր զոհուած զինուորներից մէկի տղային, որը նկարում էր զէնք եւ սպանուած զինուորներ։ Ամիսների աշխատանքից յետոյ իր վիշտն ամոքում էր բնանկարներով եւ ի վերջոյ սկսեց նկարել անհուն տիեզերք՝ վրէժ է լուծում ապրելով։
ՔՏՅ.- «Ընտանիք եւ համայնք» հասարակական կազմակերպութեան հետ ունեցած ձեր փորձառութենէն ներշնչող որեւէ իրադարձութեամբ կրնա՞ք կիսուիլ մեր ընթերցողներուն հետ։
ՎՍ.- Ինձ համար ներշնչող օրինակ կարող են հանդիսանալ Արցախից բռնի տեղահանուած ընտանիքները, որոնք վշտացած, խոցուած եւ յուսախաբուած, մուտք գործեցին մեր կենտրոնների դռնից։ Մէկ տարի անց կիսւում են իրենց ողջ յուզական եւ մարդկային կարողութեամբ։ Դա է հէնց ներառումը նոր ապրելակերպին։
Քրիստոնէական հաւատքով ուղղորդուելը եւ այդ դաստիարակութիւնը ներառելը երեխաների առօրեայում նաեւ ամենաոգեշնչող կողմերից է։
ՔՏՅ.- Մեր ընթերցողները ինչպէ՞ս կրնան իրենց աջակցութիւնը բերել այս կարեւոր նախաձեռնութեան։
ՎՍ.- Այսօրուայ անկայուն, փխրուն եւ խոշտանգուած աշխարհում ամէն մարդ ինչ-որ կերպ օգտակար է լինում որեւէ հայրենանպաստ աշխատանքի։ Մեծ շնորհակալութիւն, եթէ կցանկանաք այս բարեգործական կազմակերպութեանը օգտակար եւ մասնակից լինել ReArmenia հարթակով։ Ամէն նուիրատուութիւն, անկախ չափից, կրկնապատկուելու է Թիւֆենքեան հիմնադրամի կողմից՝ դարձնելով ձեր ներդրումը կրկնակի ազդեցիկ:
ՔՏՅ.- Իբրեւ վերջին խօսք, կոչ ունի՞ք փոխանցելու թորոնթոհայութեան։
ՎՍ.- Հայրենիքը սիրելը մտածողութիւն է, ոչ թէ հաշուարկ։ Հայրենիքը մարդիկ են իրենց առօրեայ հոգսերով եւ տրաւմաներով։ Հայրենասիրութիւնը չի ձեւաւորւում ժամանցային, ռեստորանային եւ հիւրանոցային չափանիշներով, այլ գործ է:
Եւ ի վերջոյ՝ հայրենիքը իւրաքանչիւր ազգի համար իր նկարագիրն է, հէնց դու ես:
Անսահման շնորհակալ եմ այս բացառիկ առիթի համար, ուր հնարաւոր դարձաւ խօսել «Ընտանիք եւ համայնք» բարեգործական հասարակական կազմակերպութեան 25-ամեայ ազգօգուտ աշխատանքի մասին։
Ուրախ եմ այդ առիթով, եւ երբ կիսում ես ուրախութիւնդ, այն դառնում է կրկնակի։ «Թորոնթոհայ» թերթի աշխատակազմին շնորհաւորում եմ, մաղթում պայծառ միտք եւ լուսաւոր ընթացք։
Ուրեմն՝ սիրելի՛ թորոնթոհայեր, մեր ներդրումը բերենք՝ բացայատելու այս երիտասարդ միտքերու ներուժը ստեղծագործութեան միջոցով։ Նուիրե՛նք այսօր եւ կրկնապատկե՛նք մեր ազդեցութիւնը՝ մասնակցելով այս նախաձեռնութեան